İSTANBUL LISZTOMANIAS FESTİVALİ
Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi, ileri görüşlü sanatçı ve romantik müziğin büyük fenomeni Franz Liszt’i anmak için bir dizi müzikal ve kültürel etkinliğe imza atıyor.
Bu girişim, Notre-Dame de Sion Fransız Lisesinin Châteauroux (Fransa) Lisztomanias Festivali ile iş birliğinden doğdu. «Liszt, Doğu’dan İzdüşümler», Ekim 2018’de on yedincisi düzenlenen festivalin ana temasını oluşturuyordu.
Tanzimat Karşısında Yazarlar, Müzisyenler ve Sanatçılar : Estetik ve İdeolojik Tartışmalar
Sarga Moussa (CNRS, UMR THALIM, Paris) ve Nicolas Dufetel’in (CNRS, UMR IReMus, Paris) Bilimsel Danışmanlığında
Uluslararası ve Disiplinlerarası Kolokyum
IFEA iş birliği ile
Liszt’in bütün Avrupa’da çaldığı ve Doğu’ya kadar seyahat ettiği biliniyor. Kendisi, solist kariyerini 1847 yılında İstanbul’da Sultan Abdülmecit’in huzurunda çaldıktan sonra sonlandırıyor. Bu tarih, Sultan II. Mahmut’un hükümranlığından itibaren başlayan Avrupai reformların sonraki padişahlar döneminde imparatorluğun modernleşmesi için tüm 19. yüzyıl boyunca devam ettiği Tanzimat Dönemi ile örtüşüyor. Bu kademeli Avrupalılaşma; ordu, merkezî idare, basın ve aynı zamanda kelimenin geniş anlamıyla kültür gibi toplumsal yaşamın tüm alanlarını kapsıyordu. Bu bağlamda, « Liszt, Doğu’dan İzdüşümler » Sergisi vesilesiyle düzenlenen bu kolokyum çerçevesinde, 1830’lu yıllardan Birinci Dünya Savaşı’na dek Osmanlı İmparatorluğu’na seyahat etmiş yazar ve sanatçıların (özellikle de ressam ve müzisyenlerin) bu değişim içindeki dünyaya nasıl tepki verdikleri sorusu masaya yatırılacak. « Doğuluğu »nun bir kısmını kaybeden İstanbul’un eleştirisinden Osmanlı toplumunun reformcu gücünün övgüsüne varıncaya dek, geniş bir estetik ve ideolojik duruşlar yelpazesi bulunuyor. Bunlara « Doğu despotizmi »nin varsayılan kalıntıları veya seyyahların kültürel melezlik olgusu hakkındaki -genelde ironik- düşünceleri de eklenebilir. Bu duruşların incelenerek hem Osmanlı Doğusu’nun Avrupa üzerindeki çekim gücü hem de bu aynı Doğu’nun Avrupalılaşma bağlamı ile ilişkilendirilmesi kolokyum boyunca gündeme gelecek. Bir başka deyişle, kimliklerin değişken olduğu ve birbirleriyle kurdukları temasla dönüşüme uğradıkları bir karşılaşma dönemi mercek altına alınacak.
Sarga Moussa ve Nicolas Dufétel, kolokyumun moderatörlüğünü üstleneceklerdir.
PROGRAM
*** 15 MART 2019 CUMA ***
9:20
– Yann de Lansalut (Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi Müdürü) : Açılış Konuşması
– Sayın Eric Soulier’nin Konuşması (Kültür / Eğitimsel ve Bilimsel Kooperasyon Müsteşarı, Türkiye’nin Fransa Büyükelçiliği)
– Nicolas Dufetel ve Sarga Moussa : Tanzimat karşısında Yazarlar, Müzisyenler ve Sanatçılar: Araştırmaya dair Bakış Açıları
I. OTURUM: TANZİMAT’IN SİYASİ VE TOPLUMSAL BAĞLAMI
1. 9:45: Edhem Eldem (Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul/Collège de France) : Giriş Konuşması
2. 10:15: Nurmelek Demir (Ankara Üniversitesi) : Türk Modernleşmesinin Bir Manifestosu: Mustafa Fazıl’ın Sultan Abdülaziz’e Mektubu (1866)
ARA
3. 11:15: Aylin Koçunyan (Notre-Dame de Sion/CETOBAC) : Tanzimat, Sanat ve Mevzuat: Birkaç Durum Değerlendirmesi
4. 12:00: Christophe Corbier (CNRS-IReMus) : Helenizm ve Tanzimat. Fustel de Coulanges’dan Hubert Pernot’ya Sakız Adası’ndaki Fransız Gezginler
II. OTURUM: EDEBİYAT
5. 14:30: Daniel Lançon (Grenoble Alpes Üniversitesi) : Romantik Dönem Sonunda Türkiye’ye Sığınmış Bir Prenses: Osmanlı İmparatorluğu’nun İlk Yeniden Düzenlenme Süreci Bağlamında Cristina di Belgiojoso
6. 15:15: Sarga Moussa (CNRS-THALIM) : Flaubert İstanbul’da veya Eleştirel Bir Oryantalizmin İnşası
7. 16:00: Timur Muhidine (INALCO) : İlginç Müzikseverler: Müzik Karşısında 19. Yüzyıl Türk Yazarları
*** 16 MART 2019 CUMARTESİ ***
III. OTURUM : SANAT VE MİMARİ TARİHİ
8. 10:00: Christine Peltre (Strasbourg Üniversitesi) : Osmanlı İmparatorluğu ve 19. Yüzyıl Fransız Sanat Çevresi veya Bir İmgenin Devamlılığı
9. 10:45: Zeynep İnankur (Mimar Sinan Üniversitesi) : Tanzimat’tan Sanayi-i Nefise Mektebi’ne
10. 11:30: Zeynep Çelik (New Jersey Teknoloji Enstitüsü) : Geç Osmanlı Mimarisi üzerine Düşünceler
IV. OTURUM : MÜZİK
11. 14:00: Emre Aracı : Diğer Donizetti: Sultan Müziklerinin Ustası
12. 14:45: Nicolas Dufetel (CNRS-IReMus) :Alfred Roland’ın (1845-46) Kırk Dağlı Şarkıcısının Osmanlı Serüveni
ARA
13. 15:45: Ömer Eğecioğlu (Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara) : Liszt’in Öğrencisi İstanbullu « Der Paşa »: Faik Bey Franz Della Sudda’nın Hikâyesi (1859-1940)
14. 16:30: Géza Dávid (ELTE University, Budapest) – Lajos Gracza ( Liszt Archives Budapest - Göppingen): 19. Yüzyıl Osmanlı-Macar Müzik Bağlantıları: Liszt’in İstanbul’a Gelişi ve İki Marş
17:15
Sarga Moussa ve Nicolas Dufetel : SONUÇ
Kolokyum, Notre-Dame de Sion Fransız Lisesi Gösteri Salonu’nda gerçekleşecektir.
Kolokyum esnasında, konferans katılımcılarının sunum diline göre, Fransızca veya Türkçe simültane çeviri olacaktır.
Châteauroux (Fransa) Lisztomanias Festivali hakkında
2002’den beri, François-Roger Cazala’nın başkan olarak yönettiği ve Jean-Yves Clément’ın sanat yönetmeni olduğu Châteauroux Lisztomanias Festivali, Franz Liszt’in kendi projesini yaşatmaktadır: George Sand ile ortaklaşa Châteauroux’da bir festival yaratmak. Usta piyanist ve dünya çapında tanınmış yorumcu, çok yönlü deha besteci, devrimci orkestra şefi, efsanevi eğitimci, yazar ve düşünür Franz Liszt, büyüklüğü ve ileri görüşlülüğü ile romantik müziğin çağını aşan en büyük fenomenidir. Fransa ve Avrupa’nın eşsiz etkinliği Lisztomanias Festivali, izleyicileri her yıl ekim sonunda üstün nitelikte bir programla buluşturuyor.
